Il Circo

Testo

Antiquis Romanis grata erant spectacula circi, ubi gladiatores inter se (fra loro) ensibus certabant vel cum feris pugnabant verubus et retibus. In circo etiam curruum certamina erant. Multo ante initium ludorum vel cursuum laeta civium turba in gradibus sedebat et circum magno strepitu et tumultu replebat, cum (mentre) in carceribus aurigae certaminum initium exspectabant.

Subito tubarum sonitus cursum nuntiabat et currus vehementi impetu ex carceribus erumpebant. Aurigae impavidi stabant in curribus et flagellorum ictibus equos incitabant, nec periculorum metus audaces viros tardabat. Saepe equi in arena cadebant, et artus eorum et genua frangebantur: sic aurigae in gravem casum trahebantur. Tunc alti eiulatus miserabilesque gemitus tumultum augebant. Nec tamen cessabant aurigae superstites, sed valida manu et summo nisu equos regebant et inter multitudinis plausus de manibus magistratuum praemia accipiebant.

Traduzione

Agli antichi Romani erano graditi gli spettacoli del circo, dove i gladiatori gareggiavano fra loro con le spade oppure combattevano con le fiere con giavellotti e reti. Nel circo erano anche gare di carri. Molto prima dell’inizio dei giochi o delle corse una lieta folla di cittadini sedeva sulle gradinate e riempiva il circo con strepito e baccano mentre nelle gabbie i cocchieri attendevano l’inizio delle gare.

Improvvisamente il suono delle tube annunziava la corsa ed i carri con slancio impetuoso balzavano fuori dalle gabbie. I cocchieri stavano impavidi nei carri ed incitavano i cavalli con colpi di frusta ed il timore dei pericoli non frenava gli audaci uomini. Sovente i cavalli cadevano nella arena e si fratturavano i loro arti e le ginocchia: così i cocchieri si trovavano in una grave situazione. Allora alti lamenti e tristi gemiti aumentavano il baccano. E tuttavia i restanti i cocchieri non si fermavano, ma con salda mano e massima energia guidavano i cavalli e tra l’applauso della folla ricevevano i premi dalle mani dei magistrati.