Testo
Olim vastus et horrificus terrarum tremitus radices montis Vesuvii et finitima loca concussit atque accolas Campaniae ingenti metu percussit. Nam etiam mare movit et ob vim aestus (mareggiata) fluctus violenti in litus refluebant. Confestim montis cacumen dehiscere incepit: tum ex novo hiatu et ex innumeris specubus laterum fumus densus et acer in caelum ascendit.
Deinde terrae ardentis fluxus, flammis immixtus (misto a), quasi igneus torrens, celeri gradu ad subiecta loca fluebat, omnia sata et agros replebat, vicos cunctos cinere et lapillis operiebat. Fumi nubes tenebras in caelo obduxit ab ortu ad occasum solis et crebri sonitus in profundis terrae visceribus resonabant. Ubique strepitus et miserabiles quiritatus et gemitus virorum feminarumque cum fletu puerorum erant. Multos accolas acer vapor spiritus interclusione interemit. Tali interitu periit (morì) etiam Plinius, naturalis historiae praeclarus scriptor.
Traduzione
Poi un flusso di terra ardente, misto a fiamme, quasi torrente di fuoco, scorreva con veloce andatura verso i luoghi sottostanti, riempiva tutti i campi e le piantagioni, copriva con cenere e lapilli interi villaggi. Nubi di fumo portarono le tenebre nel cielo dal levare al tramonto del sole e continui rumori risuonavano nelle viscere profonde della terra. Dappertutto erano strepiti e lamentose invocazioni di soccorso e gemiti di uomini e donne con pianto di bambini. L’acre vapore uccise molti abitanti per la mancanza di aria. In tale rovina morì anche Plinio, famoso scrittore di storia naturale.