Uno scontro di cavalleria

Testo

Noster equitatus processit in campum et, ubi in conspectum hostium venit, proelium commisit. Laevum cornu nostri exercitus defendebat Lucius praetor, dextrum Tiberius consul. Sine metu equites et pedites ad impetum procucurrerunt. Locus erat iniquus (sfavorevole) equestri concursui, quia crebri rivi campum rigabant et ingentes nexus dumorum crura equorum implicabant et motibus nostrorum impedimenti causa erant.

Peditatus hostium motus, contra, expediti erant et impetum nostrorum equitum vitabant. Pedites genua flectebant et sagittas mittebant, deinde celeriter fugiebant, nec noster equitatus eorum fugam retinere poterat. Strepitus armorum, proelii tumultus, hominum clamor, sauciorum gemitus, equorum hinnitus fremitusque omnia loca complebant. Ita ab ortu solis usque ad occasum acriter omnes pugnaverunt, neque pugnae exitus certus fuit. Nam hostes ad proximum flumen fugerunt nec nostri transitum ad alteram ripam impedire potuerunt.

Traduzione

La nostra cavalleria avanzò sul campo e, quando arrivò di fronte al nemico ingaggiò battaglia. Il pretore Lucio difendeva il lato sinistro del nostro esercito, il console Tiberio il destro. Senza timore cavalieri e fanti si slanciarono all’assalto. Il luogo era sfavorevole alle manovre equestri, perché numerosi ruscelli rigavano il campo e molti intrecci di cespugli impicciavano le zampe dei cavalli ed erano causa di ostacolo ai movimenti dei nostri.

I movimenti della fanteria dei nemici, invece, erano svelti ed evitavano l’assalto dei nostri cavalieri. I fanti piegavano le ginocchia e scagliavano le frecce, quindi figgivano velocemente e la nostra cavalleria non poteva trattenere la loro fuga. Fracasso di armi, strepito di battaglia, chiasso di uomini, lamenti di feriti, nitriti e tumulto di cavalli riempivano ogni luogo. Così dal sorgere del sole fono al tramonto tutti combatterono aspramente e l’esito della battaglia non fu sicuro. Infatti i nemici fuggirono verso il fiume più vicino ed i nostri non riuscirono ad impedire il passaggio all’altra riva.